(Dân trí) – Ít ai ngờ giữa Sài Gòn phồn hoa vẫn tồn tại một làng nghề với truyền thống đúc lư đồng trên 100 năm. Tuy không còn hưng thịnh, phát triển như xưa nhưng vẫn có những nghệ nhân quyết tâm bám nghề.
Tìm đến làng lư đồng An Hội (phường 12, quận Gò Vấp) chúng tôi được ông Trần Văn Thắng (hay còn gọi là Hai Thắng), người có thâm niên gần 50 năm trong nghề đúc lư đồng kể về chặng đường thịnh, suy của nghề này. Suốt nhiều năm qua, ông Hai Thắng vẫn giữ lửa, đeo đuổi nghề đúc lư đồng, dẫu trải qua bao năm tháng chiến tranh, cả những lúc nguyên liệu rất khan hiếm tưởng chừng phải bỏ nghề.
Chiếc lư đồng được “thổi hồn” qua bàn tay khéo léo của những người thợ
Theo ông Thắng, nghề đúc lư đồng có tuổi đời chỉ trên 200 năm nhưng sản phẩm làm ra có mặt khắp Nam kỳ lục tỉnh, thậm chí xuất sang cả nước Campuchia, Lào, Miến Điện…Nghệ nhân khai sáng nghề đúc lư đồng tại Hội An là ông Trần Văn Kỉnh. Ông Kỉnh đã tự khăn gói đến Chợ Lớn học nghề với mục đích kiếm kế sinh nhai. Khi đó, điểm đúc lư đồng đầu tiên nằm ở Chợ Lớn; với các loại sản phẩm nổi tiếng là chảo đồng, tượng phật, đồ tam khí, siêu đao….
Khi nghề đã “cứng”, ông Kỉnh về làng Hội An, truyền dạy cho anh em, bà con trong xóm. “Ngày đó, khắp An Hội, trẻ con cho đến người lớn đều bám nghề cả. Đi đến đâu cũng thấy đúc lư đồng. Ngày thường nhộn nhịp đã kể, chứ ngày tết đến, người làm, người giao hàng rồi khách đặt hàng ra vào khiến cho không khí trong vùng lúc nào cũng sôi động” – Ông Hai Thắng nhớ lại.
Tạo khuôn đúc lư đồng
Ông Hai Thắng cho biết thêm, nghề làm lư đồng khá vất vả bởi phải qua nhiều công đoạn, tất cả lại được làm thủ công nên đòi hỏi người thợ không chỉ có kỹ thuật cao mà còn phải kiên trì, khéo léo và tỉ mỉ. Mỗi người chỉ đảm nhiệm một khâu.
Một chiếc lư đồng thành phẩm tất yếu phải qua nhiều công đoạn. Ban đầu là làm khuôn ruột bằng đất sét tốt, rồi đến đúc khuôn sáp bằng vật liệu sáp ong trộn với sáp đèn cầy. Đây là một công đoạn đòi hỏi người có tay nghề cao bởi khuôn sáp tạo dáng thế nào thì bộ lư đồng sau khi nung sẽ có hình dạng như thế ấy. Tiếp đến là bao bọc 2 lớp đất sét giã nhuyễn bên ngoài khuôn sáp.
